Trẻ hay cáu gắt, khóc mếu, hay không chịu làm bất cứ việc gì
cả, cũng chẳng chịu ăn, chỉ chịu mỗi ăn vạ. Nhiều bố mẹ đã tự đặt dấu
chấm hỏi to bự trên đầu và không biết tìm câu trả lời ở đâu vì con không có biểu
hiện nào cụ thể ra bên ngoài cả. Vậy thì tại sao con lại bỗng nhiên thay đổi đến
như thế, ngoại trừ các lý do con đang trong wonderweek, con đang khủng hoảng tuổi
lên ba…
1. Trẻ bị ốm
- Trẻ bị bệnh hoặc chớm bị bệnh nhưng chưa có dấu hiệu ra bên ngoài sẽ có những
thay đổi trong hoạt động hệ thần kinh: Giảm khả năng hoạt động của hệ thần
kinh, thay đổi trạng thái hưng phấn, trông có vẻ mệt mỏi, kém ăn, hay cáu gắt,
không thích chơi như thường ngày.
2. Nhu cầu sinh lý không
được đáp ứng
- Trẻ có nhiều nhu cầu khác nhau như nhu cầu sinh lý, nhu cầu giao tiếp, nhu cầu
được cảm thấy an toàn, nhu cầu xã hội, nhu cầu tự khẳng định. Trong đó nhu cầu
sinh lý là nhu cầu cơ bản, đặc biệt quan trọng ở lứa tuổi này.
- Nhu cầu sinh lý gồm: Ăn, ngủ, vệ sinh cơ thể, quần áo, vệ sinh môi trường…
không được đáp ứng sẽ dẫn tới khó chịu, bực bội, cáu gắt. Một số trẻ rất nhạy cảm
với việc thời tiết thay đổi: Gió lớn hơn, trời nóng hơn hoặc lạnh hơn, gió heo
may mùa thu, trời sắp mưa… và cáu gắt vì điều đó.
3. Đói vận động
- Phần lớn trẻ ít vận động thì các vận động phức hợp và chức năng thần kinh thực
vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hoàn, hệ hô hấp bị hạn chế, khả
năng lao động chân tay giảm sút, trọng lượng cơ thể tăng nhanh.
- Trẻ đói vận động còn giảm quá trình oxy hoá trong cơ thể, giảm khả năng chịu
đựng của cơ thể, hay mắc bệnh về đường hô hấp
- Sự thiếu vận động do không đảm bảo các điều kiện cho trẻ vận động tích cực,
không đủ kích thích cho trẻ hoạt động => Vỏ não giảm khả năng làm việc trong
thời gian dài, trẻ chỉ được hoạt động trong các điều kiện không đổi, tiếp nhận
tác động như nhau, do đó vốn tri thức, kĩ năng, kinh nghiệm tích luỹ nghèo nàn.
4. Đói giao tiếp
- Giao tiếp là nhu cầu đặc biệt, xuất hiện sớm ở trẻ.
- Trẻ có 2 dạng giao tiếp: giao tiếp với người lớn, giao tiếp với bạn.
• Giao tiếp với người lớn: Đáp ứng nhu cầu tiếp xúc, trao đổi tình cảm, nhu cầu
hoạt động với đồ vật, nhận thức, kinh nghiệm khi giao tiếp với người lớn sẽ được
sử dụng để giao tiếp với bạn.
• Giao tiếp với bạn: có ý nghĩa quan trọng, thường tạo cảm xúc tột đỉnh ở trẻ
mà không gì có thể thay thế được.
ð
Không đáp ứng nhu cầu giao tiếp nghĩa là không đảm bảo điều kiện phát triển tâm
lý của trẻ, ảnh hưởng đến quá trình thần kinh.
5. Trẻ mệt mỏi
- Mệt moi là kết quả của sự căng thẳng của cơ thể khi phải tập trung vào hoạt động
nào đó quá lâu hoặc điều kiện không đảm bảo
- Trẻ mệt mỏi, khả năng tiến hành các hoạt động phức tạp bị giảm sút, trẻ không
thể điều khiển được những vận động thô, không thể tập trung vào hoạt động và
hành động của trẻ trở nên đơn điệu, nhàm chán. Ngoài ra, khi quá mệt mỏi, trẻ sẽ
có biểu hiện ngủ không ngon, quấy khóc, bướng bỉnh.
- Sự mệt mỏi xuất hiện vào những thời điểm khác nhau, ở mức độ khác nhau, phụ
thuộc vào trạng thái sức khoẻ, đặc điểm hệ thần kinh, tính chất và thời gian hoạt
động với mỗi trẻ, nội dung, phương pháp, các điều kiện tổ chức hoạt động của
người lớn.
Để tạo điều kiện cho hệ thần kinh của trẻ hoạt động bình thường, cần giúp trẻ
nghỉ ngơi tốt, tổ chức tốt chế độ sinh hoạt hằng ngày.